Historia kredytowa - co to jest?

Historia kredytowa jest pojęciem dość intuicyjnym i łatwym do zrozumienia. Składa się na nią zbiór danych związanych z dotychczas zaciągniętymi przez Ciebie zobowiązaniami finansowymi. Innymi słowy: to historia wszystkich Twoich kredytów i pożyczek, niezależnie od ich rodzaju.

Współpraca z bankami i innymi instytucjami kredytującymi to jednak nie wszystko, co ma wpływ na kształtowanie się Twojej historii kredytowej. Tak samo istotną rolę odgrywa to, jak dobrze radzisz sobie z pozostałymi zobowiązaniami finansowymi wynikającymi z codziennego życia.

Wśród nich warto wymienić:

  • zakupy ratalne,
  • wszystkie zakupy realizowane kartą kredytową,
  • opłaty rachunków za prąd, gaz, wodę, internet itp.,
  • płatności abonamentowe, takie jak telefon komórkowy, telewizja kablowa lub satelitarna, usługi streamingowe itp.

WAŻNE:

Brak historii kredytowej ze strony wnioskodawcy jest odbierany przez bank jako czynnik podwyższonego ryzyka.

Nie mając żadnego punktu odniesienia odnośnie do dotychczasowych zachowań finansowych wnioskodawcy, bank nie jest bowiem w stanie oszacować prawdopodobieństwa terminowej spłaty udzielonego mu kredytu.

Bankowa Informacja Kredytowa, raporty BIK i historia kredytowa

Zastanawiasz się pewnie, skąd banki komercyjne mają dostęp do historii kredytowej osób wnioskujących o kredyt. Pozwala na to Bankowa Informacja Kredytowa, czyli działające od 1991 roku przedsięwzięcie powstałe z inicjatywy Związku Banków Polskich mające na celu wzajemne przekazywanie sobie informacji o rzetelności finansowej klientów.

Informacje napływające od zrzeszonych banków i innych instytucji finansowych są gromadzone w Biurze Informacji Kredytowej, które przygotowuje popularne raporty BIK o konsumentach. To właśnie raporty BIK – aktualizowane co kilka dni – zawierają dane odnośnie tego, jak dobrze radzisz sobie ze spłatą długów.

Zwracając się do BIK o dostęp do Twojego raportu, bank kredytujący ma zatem możliwość sprawdzenia:

  • ile zobowiązań finansowych zaciągnąłeś do tej pory i jak dobrze poradziłeś sobie z ich spłatą,
  • czy spłacasz obecnie jakieś pożyczki lub kredyty i czy masz zaległości w ratach,
  • czy konieczne było przeprowadzenie wobec Ciebie procesu windykacyjnego,
  • jak często wnioskujesz o kredyty/pożyczki,
  • jak wygląda historia spłat na Twojej karcie kredytowej,
  • czy terminowo płacisz za rachunki i za abonament,
  • czy poręczałeś kiedyś kredyt drugiej osoby i czy wywiązałeś się z wynikających z tej funkcji zobowiązań,
  • czy składałeś kiedyś wniosek o upadłość konsumencką.

Na podstawie powyższych informacji BIK przyzna Ci odpowiedni scoring, czyli ocenę punktową w skali od 0 do 100.

PAMIĘTAJ:

Im wyższy scoring otrzymasz w raporcie BIK, tym lepiej zostanie oceniona Twoja historia kredytowa.

OcenaScoring
Doskonała80-100
Bardzo dobra74-79
Dobra69-73
Umiarkowana59-68
Niska0-58

Czy tylko banki mają dostęp do raportów BIK? Bynajmniej. Swój własny raport możesz – a wręcz powinieneś – sprawdzić również Ty. Możesz go zamówić na stronie Biura Informacji Kredytowej lub pobrać w tym celu aplikację mobilną BIK. W obu przypadkach konieczna jest wcześniejsza rejestracja i potwierdzenie tożsamości.

Jeśli zależy Ci na czasie, możesz wybrać wersję płatną raportu i otrzymać go w kilkanaście minut. Istnieje również bezpłatny raport BIK (tzw. kopia danych), o który możesz wnioskować, wysyłając wiadomość ze swojego konta na platformie. Czas oczekiwania wynosi w tym wypadku do 30 dni. O darmowy raport BIK możesz się starać nie częściej niż co 6 miesięcy.

Jak jeszcze sprawdzić zadłużenie w BIK-u? Klienci niektórych banków komercyjnych (ING Bank, Inteligo Bank i PKO Bank Polski) mogą zwrócić się o swój raport bezpośrednio tam. Jeśli zatem posiadasz konto w którymś z tych banków, wystarczy, że zalogujesz się i złożysz wniosek o raport BIK za pośrednictwem systemu bankowości internetowej.

Budowanie dobrej historii kredytowej - 10 prostych wskazówek

Nawet jeśli nie myślisz jeszcze o wnioskowaniu o kredyt bankowy, warto, abyś zaczął tworzyć pozytywną historię kredytową już dzisiaj. Dzięki temu Twój scoring BIK zacznie stopniowo wzrastać, a kiedy nadejdzie pora na zakup mieszkania czy inny spory wydatek – wysoki wskaźnik kredytowy będzie wtedy jak znalazł!

Dobra historia kredytowa ułatwi Ci wtedy uzyskanie wyższej kwoty finansowania i obniżenie związanych z nim kosztów (marży i prowizji bankowej). Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, które pozwolą Ci osiągnąć wysoki scoring w raporcie BIK:

  1. „Przedstaw się” instytucjom finansowym. Anonimowy klient, który wcześniej nie posiadał nawet konta bankowego ani karty kredytowej, jest dla instytucji finansowych ryzykowny. Warto, abyś zatem „zaistniał” w ich oczach, chociażby otwierając rachunek w wybranym banku.
  2. Zawrzyj swoje pierwsze zobowiązanie finansowe. Może to być debet na koncie, wydatek na karcie kredytowej czy niewielki zakup ratalny 0%. Nie bój się – zachowując wyznaczony termin spłaty, nie poniesiesz za to żadnych dodatkowych kosztów.
  3. Zawnioskuj o pierwszy kredyt gotówkowy na niewielką kwotę. Pożyczając od banku 1000 czy 2000 złotych (których nawet nie musisz wydawać) i zwracając je już po kilku miesiącach, poniesiesz wprawdzie niewielkie koszty, ale będą one niewspółmiernie niskie do korzyści, jaką taka pożycza przyniesie dla Twojej historii kredytowej.
  4. Skorzystaj z oferty darmowej „chwilówki”. Jeśli nie chcesz narażać się na koszty związane z kredytem bankowym, doskonałą alternatywą, aby zaistnieć w BIK i pokazać się z pozytywnej strony, jest drobna pożyczka pozabankowa, którą możesz znaleźć w ofercie za darmo i spłacić już po kilku dniach.

    RADA EKSPERTA

    Wybierając odpowiednią dla Ciebie „chwilówkę”, nie decyduj się na oferty pożyczek „bez BIK” czy „na dowód”. Finansowanie odbywa się wtedy bez przekazania danych do Biura Informacji Kredytowej, pozostanie więc bez wpływu na Twoją historię kredytową.

  5. Unikaj zaległości w spłacie rachunków. Pamiętaj, że instytucje informujące BIK to nie tylko banki i parabanki, ale również firmy dostarczające prąd, wodę, gaz, internet, sygnał telewizyjny itp. Każde opóźnienie w płatnościach zostanie odnotowane w Twoim raporcie BIK.
  6. Regularnie sprawdzaj swoją historię kredytową. Pozwoli Ci to trzymać rękę na pulsie i zareagować na czas w przypadku jakichkolwiek nieregularności – prób wyłudzenia kredytu na Twoje nazwisko, błędnych informacji czy innych sytuacji obniżających scoring BIK. Polecamy skorzystać z w tym celu z usługi alertów BIK.
  7. W przypadku opóźnienia nie do uniknięcia staraj się maksymalnie je skrócić. Jeśli absolutnie nie masz możliwości, aby uregulować zobowiązanie finansowe lub jego ratę przed upływem jej terminu, upewnij się przynajmniej, że Twoja zaległość nie przekroczy 30 dni.
    • Opóźnienia do 30 dni – zostają odnotowane przez BIK, ale nie mają aż tak negatywnego wpływu na Twoją historię kredytową.
    • Opóźnienia powyżej 30 dni – powodują drastyczny uszczerbek na Twojej wiarygodności kredytowej i znacznie obniżają Twój scoring BIK.
  8. Wyrażaj lub cofaj zgodę na przetwarzanie swoich danych przez BIK w zależności od tego, co jest dla Ciebie korzystniejsze. Mając nieskazitelną historię kredytową, powinno Ci oczywiście zależeć, aby BIK mógł dzielić się nią z bankami. Dlatego ważne jest, abyś w tym przypadku wyraził formalną zgodę na przetwarzanie swoich danych w BIK, podpisując wniosek kredytowy w banku.

    A co w przypadku złej historii kredytowej? Czy zgodę na przetwarzanie danych dotyczących problemów ze spłatą można cofnąć lub jej nie wyrazić? Niestety nie zawsze. Możesz cofnąć zgodę na przetwarzanie danych dotyczących sytuacji, w których:

    • informacja figurująca w BIK jest błędna,
    • minęło 5 lat od całkowitej spłaty zobowiązania, w którym pojawiły się problemy ze spłatą.

    Wiedz jednak, że dane na Twój temat będą przetwarzane – i to bez konieczności wydawania przez Ciebie zgody – przez 5 lat w przypadku, gdy:

    • opóźnienie w spłacie przekroczyło 60 dni,
    • minął miesiąc, od kiedy bank lub parabank poinformował Cię o zamiarze przetwarzania danych na temat zaległości w finansowaniu, a Ty w tym czasie nie uregulowałeś długu.

    PAMIĘTAJ:

    Aby usunąć błędne dane ze swojej historii kredytowej w BIK, zwróć się do instytucji, która je przekazała z odpowiednim wnioskiem.

    Nie daj się nabrać na pojawiające się od czasu do czasu oferty „czyszczenia” BIK – żadna firma zewnętrzna nie jest do tego prawnie upoważniona i jest to próba zwykłego wyłudzenia, które według kodeksu karnego może być ukarane pozbawieniem wolności.

  9. W przypadku problemów ze spłatą natychmiast skontaktuj się ze swoim kredyto- lub pożyczkodawcą. Instytucje finansowe są znacznie bardziej skłonne negocjować warunki spłaty zadłużenia z klientami, którzy informują je o swoich problemach jeszcze zanim dojdzie do zaległości. Kredytobiorcy, którzy milczą, licząc na to, że bank przeoczy niezapłaconą ratę, najczęściej nie mają szans na restrukturyzację kredytu, zmniejszenia wysokości miesięcznych ratczy odroczenie płatności.
  10. Przed złożeniem wniosku kredytowego spłać poprzednie zobowiązania, zrezygnuj z limitów na koncie i z karty kredytowej. Chcąc zwiększyć swoje szanse na uzyskanie ważnego kredytu, upewnij się, że masz „czyste konto”, jeśli chodzi o zadłużenie. Wszelkie otwarte zobowiązanie finansowe lub limit obniży Twoją zdolność kredytową, a tym samym utrudni Ci uzyskanie nowego kredytu.

    Jak spłacić debet na koncie?

    Debet to kwota na minusie, która powstanie na Twoim rachunku bankowym, jeśli wydasz więcej środków, niż posiadałeś. Możliwość debetu jest usługą bankową, za którą trzeba płacić odsetki, a pożyczoną w ten sposób kwotę zwrócić przed upływem wyznaczonego przez bank terminu.

    Jak to zrobić? Wystarczy wpłacić na swoje konto odpowiednią kwotę, która pokryje zarówno wartość debetu, jak i należnych za niego odsetek.

Historia kredytowa a kredyt hipoteczny

Koszt zakupu mieszkania czy domu rodzinnego przewyższa możliwości finansowe znacznej większości Polaków, co sprawia, że najczęściej zaciągają w tym celu kredyt hipoteczny.

Wartość takiego zobowiązania finansowego – mimo wkładu własnego – dochodzi czasem do kilku milionów złotych, które mają być zwracane ratalnie przez 20, 25, a nawet 30 lat. Nie powinno Cię zatem dziwić, że bank, do którego zwrócisz się o kredyt hipoteczny, zechce szczególnie dokładnie sprawdzić Twoją historię kredytową. Tak dużych kwot nie pożycza się przecież lekkomyślnie.

Jeśli zatem planujesz w przyszłości zakup własnego mieszkania – a przecież marzy o tym zdecydowana większość z nas – zacznij już dzisiaj pracować na swoją historię kredytową. W przypadku kredytu hipotecznego wysoki scoring BIK nie tylko ułatwi Ci uzyskanie pozytywnej decyzji banku, ale również pozwoli zaoszczędzić niemałe pieniądze na kosztach finansowania.


Pożyczanie pieniędzy jest działalnością ryzykowną, zwłaszcza jeśli w grę wchodzą wysokie kwoty. Nie dziwi zatem, że przed udzieleniem Ci kredytu bank zechce dokładnie zapoznać się z Twoim wcześniejszym zachowaniem i wiarygodnością, jeśli chodzi o regulowanie zobowiązań finansowych. Na szczęście historię kredytową da się budować i da się ją również naprawić – nie zniechęcaj się więc pierwszą negatywną decyzją banku. Wiesz już co robić – zatem do dzieła!

Q&A

  1. Jakim scoringiem BIK muszę się wykazać, aby bank pozytywnie rozpatrzył mój wniosek o kredyt hipoteczny?

    Trudno jest na to pytanie jednoznacznie odpowiedzieć ze względu na to, że każdy bank szacuje swoje ryzyko według własnego algorytmu i kieruje się wewnętrzną polityką kredytową w tym zakresie. Staraj się jednak, aby Twój scoring był zawarty w przedziale od 80 do 100 punktów – wtedy nie powinieneś mieć problemów z uzyskaniem finansowania na korzystnych warunkach – nawet tak długoterminowego, jak kredyt mieszkaniowy. Oczywiście pod warunkiem odpowiedniej zdolności kredytowej.

  2. Czy skorzystanie z uchwalonych przez rząd wakacji kredytowych obniży mój scoring BIK, a tym samym negatywnie wpłynie na moją historię kredytową?

    Nie musisz się tego obawiać. Zgodnie ze słowami prezesa BIK Mariusza Cholewy w okresie wakacji kredytowych dojdzie do „zamrożenia” dotychczasowego scoringu i fakt skorzystania z tej formy pomocy dla kredytobiorców nie powinien odbić się negatywnie na przyszłej ocenie kredytowej.

  3. Czy istnieje szansa na kredyt dla zadłużonych ze złą historią w BIK?

    Niestety, sektor bankowy najczęściej nie jest skłonny udzielić finansowania osobom, które nie są w stanie terminowo spłacać dotychczasowych zobowiązań i których scoring BIK jest ze względu na to odpowiednio niski.

    Możesz się natomiast zwrócić o finansowanie do SKOK-ów i innych parabanków, które dość często oferują pożyczkę ze złą historią kredytową zwaną inaczej pożyczką bez BIK. Uważaj jednak na warunki takiej pożyczki, a przede wszystkim na zbyt wysokie koszty całkowite.

    Pamiętaj, że prawo polskie chroni przed lichwą, regulując maksymalną wysokość odsetek i kosztów pozaodsetkowych. Co więcej, rząd planuje dodatkowo zaostrzyć te limity w najbliższych miesiącach.

  4. Czy karta kredytowa ze złą historią jest możliwa do uzyskania?

    Zgoda na wystawienie karty kredytowej dla klienta, który rejestruje wcześniejsze problemy lub zaległości ze spłatą, jest w sektorze bankowym niemal niemożliwa do uzyskania. Jeśli już uda Ci się ją uzyskać, licz się z bardzo niskimi limitami na karcie.

    Alternatywą, która może Cię zainteresować, jest uzyskanie karty kredytowej w sektorze pozabankowym, gdzie współpraca z BIK jest nie zawsze prowadzona, a podwyższone ryzyko kompensowane odpowiednio dużym oprocentowaniem.

  5. W jakich instytucjach możliwe są pożyczki i kredyty ze spóźnieniami w BIK?

    Rynek pozabankowy jest całkiem bogaty w tego rodzaju oferty. Aby wybrać tę najlepszą, polecamy skorzystać z rankingu pożyczek bez BIK, który jest regularnie uaktualniany i pozwala porównać warunki finansowania dostępnego w najbardziej rzetelnych i sprawdzonych instytucjach.